DILI, STLTIMORLESTE.com – Bankada FRETILIN interven servisu Sekretariu Estadu Asuntu Toponimia Organizasaun Urbana (SEATOU) iha Karantina Tasi-Tolu, molok sira atu desloka vitima sira husi Aldeia Moris Foun, Suku Komoro, Posto Dom Aleixo ba idak-idak nia rezidensia.
Sekretariu Estadu Asuntu Toponimia Organizasaun Urbana (SEATOU), Germano Santa Brites Dias hatete, nia parte la satisfaz ho hahalok husi Bankada FRETILIN neebe mak impede nia atividade no Deputadu Bankada FRETILIN nia prezensa iha Tasi-Tolu interven tebes SEATOU nia oras servisu iha terenu.
“Deputadu sira ohin mai iha nee, mai halo intervensaun ba hau nia servisu, nee hau tenke lori ba Ministeriu Publiku, tanba nee hau nia servisu hanesan membru Governu, hau nia programa, IX Governu nia programa, deputadu no maluk sira seluk karik iha idak-idak nia fatin, tanba nee hau nia servisu, Governu nia servisu, povu bee hoban, Primeiru Ministru ho ekipa konjunta mak ba hasai iha kalan, nunee mos lori mai tau iha fatin ida nee, prosesu nee hau tenke lori ba Ministeriu Publiku para depois fo hanoin ba deputadu sira idak-idak iha nia fatin, tanba hau halo hau nia servisu, deputadu sira iha Parlamentu trata hau aat hau la ba halo intervensaun iha neeba, idak-idak ho nia aspirasaun ba servisu ka poder nee idak-idak ninia, neebe hau halo labele mai interven, tanba nee ladun diak, Governu nia intervensaun atu hasai idak-idak nia fatin nee antes tiha ona, bee hoban ka bee sulan iha kalan ne’e, uma hora ital, ekipa konjunta Munisipiu Dili lori mai tau iha Bombeiros too Domingu dadersan, ami ho ekipa mai hasai tan husi Bombeiros lori mai hela iha nee, tanba fatin nee sira bele tahan lai, ajudus neebe mak Governu prepara mai husi Ministeriu Solidariedade Sosial, Ministeriu Obras Públika ho ekipa Estadu,” dehan SEATOU ba jornal sira iha karantina Tasi-Tolu Tersa nee (06/05/2025).
Nia husu ba Bankada FRETILIN karik la safisfaz ho servisu SEATOU nia bele halo levantamentu iha tribunal, labele interven sira nia atividadede iha oras servisu.
Karik sente la kontente ho servisu nee, dalan nee luan hela, se la kontente bele lori ba tribunal, pois mak ita justifika buat nee ho lo-loos para ita lalika kondena malu, buat hotu lao tuir hela nia dalan, obriga hau halo servisu ida nee.
Nia hatutan, iha momentu ne’eba SEATOU ho ekipa konjunta ba halo levantamentu vitima sira hatan ona, tanba influensia fali husi parte balu mak komunidade sira lakohi atu sai husi fatin refere.
“Kuandu ekipa mai halo levantamentu iha nee sira idak-idak hatan tiha ona ba sira nia fatin, balu ba munisipiu sira hakarak ba munisipiu, agora ita boot sira haree daudaun sira sai tiha ona, balu tama hela ba Tasi-Tolu laran, balu hela iha Bairo Pite, balu hela iha Komoro laran, sira neebe mak hela iha Dili laran ita ajuda Kareta pick up sira, kiik nee husu para sira sae ona kareta, sira neebe mak dook sae Kareta boot fila ba idak-idak nia fatin, hahan Solidariedade Sosial fahe ona liu husi linha koordenasaun neebe mak diak, dadus kompletu”, dehan SEATOU.
Deputadu Antoninho Bianco husi Bankada FRETILIN akresenta, Governu tenke kria kondisaun ba vitima sira molok desloka sira ba idak-idak nia fatin, tanba povu iha mak estadu nee iha, povu la iha estadu mos la iha.
“Governu tenke kria kondisaun, se rai mak dehan estadu nia entaun sira mos ema estadu, antaun buka rai iha fatin neebe para sira hodi osan neebe mak sira iha karik sira bele konstrui uma, tanba laos dehan Estadu be sira mos laos estadu, sira estadu, estadu iha tanba ema, tanba ne’e mak rona sira para antes de sai kria kondisaun diak tiha, pelumenus diretu sira nia fo se kuandu buat ne liga ba uma entaun ema nia uma neebe ke sira halo sira tenke hatene sira sobu ona nee kustu hira, no rai estadu iha neeba para sira fo hodi bele halo para sira oan balu eskola, kuidadu hirak nee ita halo nusa, neebe Governu nia dever responsabiliza ba nia povu tomak atu fo moris diak ba nia povu sira, tanba nee mak povu nia reprezentante ami iha dever atu hakbesik sira, rona sira nia aspirasaun, hatutan aspirasaun nee para governante sira bele rezolve”, dehan Deputadu Antonino Bianco.
Nai parte la konkorda ho hahalok IX Governu neebe mak kontinua halo povu sai vitima beibeik ba sira nia asaun.
“Nee signifika ami la konkorda tanba povu ida nee vitima dala ida, dala rua, vitima tutuir malu laos ukun hanesan nee, atu ukun para labele halo ema vitima beibeik, agora o hasai ema obrigatoriamente atu ba liur nee hanusa, ami la konkorda, nee violasaun direitu, inklui ema nia direitu eskola, buat sira nee hotu nee labele, ami lakohi halo ninia inan-aman vitima, oan sira mos vitima, nee labele, ukun labele hanesan nee, tanba nee mak reprezentante povu tenke mai,” dehan nia.
Deputadu Florentino da Costa Ximenes” Sinarai” hatete, situasaun agora ema hela iha ne’e total familia 183 no memberu familia hamutuk 901, sira ne’e vitima husi eviksaun Governu hasai, Governu fo nia prazu la hatene hanoin, SEATOU neon laiha, kuandu fo peazu ba komunidade tenke garante saida mak koalia antes dialogu entre SEATOU ho komunidade sira indemnizasaun fo tiha molok sai.
“Sekretariu Estadu neon laiha fo prazu ba komunidade sira la bazeia ba saida mak nia koalia antes dialogu ho komunidade sira fo indimizasaun loron prazu to’o sira sai nonok ona la presiza diskuti malu hanesan ne’e, tanba governu ne’e laiha planu mai ho premanizmu, duni deit la tau osan ba komunidade sira sala iha ne’e,” dehan Deputadu Florentino da Costa Ximenes “Sinarai”
(EST 4)
