DILI, STLTIMORLESTE.com – Country Economic Asian Development Bank (ADB) Timor Leste, Bold Sandagdorj hatete, perspetiva rejional prezisaun kresimentu ekonomia Timor Leste (TL) sei tun husi 5 % ba 4.9% iha tinan ida nee, iha rejiaun sudeste Aziatiku.
“Se ita haree iha rejiaun sudeste Aziatiku, ita preve ba kresimentu rejional nia sei tun oituan husi 4.9% iha tinan kotuk ba 4.7 ba tinan ida nee no mos ba tinan oin, perspetiva inflasaun nian ita haree rejional prevista neebe mak moderadu iha area dezenvolvimentu no mos iha sudeste Aziatiku ida nee alinha nian ka tun mos ba iha dezafius global ekonomiku komersiu,” dehan Bold Sandagdorj ba jornalista sira iha Farol, Dili, Kuarta (09/04/2025).
Nia haktuir, Timor Leste nia inflasaun kiik nafatin sei iha 2.8% neebe mak previstu ona ba fali iha setor publiku, kona-ba orsamentu governu no mos finansiamentu setor publiku mak sai motor ba dezenvolvimentu iha Timor Leste, ida nee importante hodi monitoriza gastu sira no rendimentu sira neebe mak iha.
“Konsumu investimentu no esportasaun nian husi ADB sei sae ba 4% iha tinan nee no 3.9%, iha tinan oin ida nee boot liu, ita nian istroria neebe mak iha husi benifisia mos investimentu ba dezenvolvimentu, espera mos konsumu familia nia fo kresimentu neebe mak transferensia husi governu nia neebe mak mai husi fundu turizmu,” tenik Bold Sandagdorj.
Nia afirma, rendimentu domestiku kiik, maibe gastus nee boot la halimar, ida konsekuensiamemte redi komersiu nee kontinua iha tinan ida nee, no mos tuir mai orsamentu kontinua ba fundu petroliferu no mudansa iha petroliferu.
“Setor ba kresimentu mak sae iha infraestrutura telekomunikasaun ninian haree ba iha internet, iha nee no mos importasaun boot liu duke esportasaun, ita haree inflasaun nian grafiku ida nee hatudu kresimentu ekonomiku TL hatudu 20% iha tinan kotuk tun durante tinan 4 nia laran,” dehan nia.
Aleinde nee fundun petroliferu nia balansu kontinua estavel iha US$ 18 milhões ass liu iha fundu petroliferu nian ba oin atu reduz presaun ba fundu petroliferu, ida nee importante atu utiliza kustu neebe mak kiik ba termu finansiamentu ba dezenvolvimentu finansas nian.
(EST 2)
