NITIBE, STLTIMORLESTE.com – Komandante Unidade Patrulhamentu Fronteira (UPF), Superintendente Polisia Euclides Belo informa, UPF la baku arbiru ema iha Fronteira Naktuka.
“Ita la baku arbiru ema iha Fronteira Naktuka, kuandu baku nee uza ai ou besi, ita kaptura halo identifikasaun. Ita bolu sidadaun ida ho naran inisial CO iha Fronteira Naktuka mai aprezenta aan iha UPF no ita aprezenta ba Komando Polisia Nasional Timor Leste (PNTL) Rejional Oekusi-Ambeno hodi halo prosesu ba iha Ministeriu Publiku tanba deskonfia no iha evidensia forte ida,” dehan Komandante UPF, Superintendente Euclides Belo ba jornalista STL iha ambitu dialogu Primeiru Ministru ho konunidade iha Postu Adminstrativu Nitibe Oekusi, Kinta (01/05/2025).
Nia dehan, deklarasaun neebe sira halo iha Dili, UPF halao seguransa iha Naktuka, identifika sidadaun ida iha neeba, signifika informasaun sira nee tama iha klase 4 ou 5. “Komandante UPF no Komandante PNTL Rejional Oekusi-Ambeno nian, ami nain rua hanesan Komandante atualmente, husu ba sidadaun hotu-hotu, sosiedade hotu-hotu atu kuidadu ita nia intervensaun ba asuntu Fronteira nian,” dehan Komandante UPF, Superintendente Euclides Belo.
Nia dehan, kestaun Fronteira laos kompetensia UPF-PNTL nian atu rezolve ou atu negosia no la halo negosia ho see-see deit, UPF nafatin garante seguransa ba ema hotu.
“Ami husu ba sidadaun hotu-hotu nuudar Timoroan atu apoiu UPF-PNTL atu garante seguransa iha linha Fronteira nee, fo tempu ba ita nia governu TL atu rezolve ita nia Fronteira tuir tratadu internasional.
Nia dehan, sidadaun neebe hetan identifikasaun husi UPF, iha Fronteira Naktuka neeba, iha ona ninia prosesu neebe hatama ona iha Ministeriu Publiku (MP), saida mak UPF halo ona, fo ajuda prosesual ba MP no kuandu tama ona iha MP, ami labele publika sai arbiru deit tanba segredu justisa, iha nee kabe ba malu, ami tenke prosesual ba iha MP,” dehan nia.
Responde kona-ba seguransa atual iha Naktuka, Euclides dehan, situasaun seguransa iha Naktuka sei lao kontroladu.
“Ita nia membru UPF sei iha neeba, ita nia komunidade sira kontinua halao natar hanesan baibain, ita nia komunidade sira halai natar lao nafatin, tanba nee knaar PNTL-UPF kontinua garante seguransa ba ita nia sidadaun sira, ita nia sidadaun hotu-hotu neebe hela iha rai ida nee laiha ema ida mak atu hanorin aat ba malu no la hanoin aat ba sidadaun sira neebe mak hela iha Indonezia no sira mos la hanoin aat ba ita, tanba nee mak ami husu, laiha ema ida mak aproveita situasaun hodi soran fali ita no ita mos iha servisu koordenasaun ativu husi PNTL-UPF ho kolega sira husi Tentara Nasional Indonesia (TNI), para garante nafatin estabilidade ba povu rai rua iha Fronteira,” afirma Euclides.
Iha biban nee, liu husi dialogu Primeiru Ministru (PM), kay Rala Xanana Gusmão afirma, Tratadu Fronteira Naktuka nafatin uza tratadu internasional neebe uluk 1904 estabelese ona husi Olanda ho Portugal.
“Hau atu esklarese ba publiku katak, tratadu Fronteira Naktuka, ida nee ita nafatin uza tratadu internasional neebe estabelese ona entre Olanda ho Portugal, tanba nee ita la faan rai pedasuk ida iha Naktuka,” dehan PM Xanana.
PM Xanana koalia ona ho Prezidente Republika Indonezia atu tempu badak rezolve.
Iha biban nee, Jestor Postu Administrativu Nitibe, Agustonho Afulit husu ba PM Xanana atu apoiu baze legal ida husi governu sentrál hodi fasilita katuas lia nain husi TL atu halao sorumutu ho katuas lia nain sira husi Oepoli-Indonezia atu promove pas no dame iha Fronteira Naktuka.
(jos)