BAUKAU, STLTIMORLESTE.com – Governu liu husi Ministeriu Administrasaun ESTATAL (MAE) fiar Munisipiu Baukau iha rekursu sufisiente implementa Poder Lokal.
Visi Ministru Administrasaun ESTATAL, Jacinto Rigoberto de Deus hateten, durante mandatu IX Governu Konstitusional fo prioridade ba implementasaun Desentralizasaun Poder Lokal, tuir dekretu lei sira neebe aprovadu ona, tanba implementasaun Poder Lokal atu fo kompetensia ba Autoridade Munisipal hodi Desentraliza Administrasaun neebe besik liu ba komunidade.
Nunee politika Governu inisiu tinan 2025 prepara kondisoens hanesan rekursu umanus, infraestrutura no ba planu investimentu neebe bele fo benefisiu ba komunidade
“Baukau nuudar munisipiu boot, dezde kolonial Baukau segundu sidade iha Timor, ita haree ba rekursus umanus, infraestrutura no ita haree entuziasmu Autoridade no komunidade fiar katak Baukau sei tama uluk ba Desentralizasaun Poder Lokal,” hateten Rigoberto ba jornalista sira, hafoin partisipa konsulta sidadania iha salaun Sentru Konvensoens Vila Antiga, Baukau, Tersa nee (18/03/2025).
Governante nee sublina, Baukau iha ona edifisiu propriu ba Autoridade Munisipal no seluk tan hanesan edifisiu Balkaun Uniku, nomos rekursu umanus sufisiente, nunee garante bele implementa Desentralizasaun Poder Lokal.
Maibe kriteria ba implementasaun Poder Lokal presiza prienxe kondisaun minimu, aleinde husi rekursu umanus no infraestrutura haree mos setor seluk neebe importante bele fo benefisiu ba komunidade.
Tanba nee, ekipa inter ministerial sei kobre munisipiu sira hodi halo avaliasaun iha tinan 2026, nunee munisipiu neebe prienxe ona kondisaun minimu mak bele hahu ona implementa Poder Lokal iha tinan 2027 liu husi eleisaun Kamara Munisipal.
“Konstrusaun edifisiu Asembleia Munisipal planu hela 2026 nee mak harii ona, mak ita dudu kompanhia responsabiliza fin do anu 2026 mak hotu ona, katak prepradu ona,” Katak Rigoberto
Nia fundamenta, aleinde husi infraestrutura seluk, edifisiu ba Asembleia Munisipal mos importante, nunee Governu liu husi Ministeriu Administrasaun ESTATAL iha ona planu ba tinan 2026 sei halo konstrusaun edifisiu Asembleia Munisipal iha Baukau hodi krese liu tan prienxe kondisaun minimu.
Governante nee argumenta, kuaze munisipiu sira iha teritoriu nasional haleu ona no haree vantajen no dezvantajen kada munisipiu nian ba implementasaun Poder Lokal, nunee hanesan Timoroan fo rekonhese ba Munisipiu Baukau katak, iha ona kondisaun kompara ho munisipiu seluk ba iha implementasaun Poder Lokal nian.
Enkuantu Xefe Suku Afasa, Joaquim Fernandes Ximenes argumenta, prontu koopera ho servisu Autoridade Munisipal liu husi apoiu servisu iha baze, identifika preokupasaun no potensial sira iha nivel suku aprezenta ba Autoridade hodi responde ho orsamentu neebe iha.
“Ba implementasaun Poder Lokal nian no seluk tan prontu koopera ho Autoridade Munisipiu, nunee implementasaun neebe bele lao fo benefisiu ba ita nia rai doben,” hateten Joaquim.
Entretantu eleisaun Poder Lokal sei realiza iha tinan 2027 neebe involve partidu politiku sira hodi kandidatu aan ba Prezidente Autoridade no Asembleia Munisipal.
(tom)