DILI, STLTIMORLESTE.com – Programa Monitorizasaun Sistema Judisial (JSMP – sigla ingles) liu husi monitorizasaun neebe halao, indentifika kauza husi fator tolu mak halo kazu pendente iha Tribunal nia numeru kontinua aumenta.
“Ami nia ekipa neebe halo monitorizasaun iha Tribunal sira rejista buat rua ka tolu, ida mak vitima ka arguidu sira lori tiha kazu ba iha Tribunal depois sira muda hela fatin ba iha fatin seluk la iha informasaun neebe klaru, Tribunal halo esforsu notifika sira edital atu mai tuir julgamentu maibe sira la mai, ikus mai nia prazu hotu prosesu sira nee bele arkiva,” dehan Peskijador Legal JSMP, Luis de Olivera Sampaio ba STL iha Kolmera, Dili, Kuarta (23/10/2024).
Nia hatutan, fator segundu mak movimentasaun Juiz sira husi Tribunal ida ba fali iha Tribunal seluk, ida nee mos rezulta kazu balu tenke halo reajustamentu, no falta husi Defensor, Ministeriu Publiku sem notifikasaun antisipada atu halo jestaun, katak sira la mai karik bele muda ba loron seluk no mos subtituisaun ba iha Prokurador seluk, ida nee mos halo prosesu balu adia.
No fator ida ikus mak rekursu umanu sei menus, tuir lo-loos aumenta ona numeru Juiz sira, tanba antes nee iha formadus balu mak tuir hela formasaun iha Sentru Formasaun Juridiku no Judisiariu, sira mos halao ona estajiu, maibe planu Governu nian sira sei tuir fali formasaun tinan ida iha Portugal.
Nunee, formadus sira nee tenke hein ba fali iha Portugal tinan ida, no too agora prosesu nee seidauk klaru, la hatene Portugal sei simu ka lae, sem halo koordenasaun ida neebe diak, alterasaun tiha ba mekanizmu sira neebe antes nee iha tiha ona, tanba nee formadus sira tenke hein deit, no situasaun sira nee mos bele kontribui ba kazu pendente aumenta, tanba numeru Juiz sei menus.
Iha fatin ketak, Akademiku UNTL, Rafel de Jesus dehan, kazu pendente numeru aas, tanba deit rekursu umanus menus.
“Kazu pendente tanba numeru rekursu umanus menus, tanba realidade hatudu katak ohin loron ema neebe pratika aktu krime barak liu, kompara ho ida neebe tesi lia atu rezolve aktu sira nee,” dehan nia.
(ter)