DILI, STLTIMORLESTE.com – Prezidente Organizasaun Ikatan Kera Sakti Timor Leste (IKS-TL), Silvester Xavier Sufa Efi dehan, kazu neebe akontese iha Postu Administrativu Kailaku, Munisipiu Bobonaro foin lalais nee laiha relasaun ho Arte Marsiais, tanba nee husu ba ukun nain sira atu foti desizaun, labele jeneraliza aktu krimi sira nee hodi fo todan fali ba Arte Marsiais, tanba durante nee atividades tomak suspende, neebe laiha ema ida mak uza atributu Arte Marsiais hodi lao tun sae iha rai laran.
“Hau hanoin aktu krimi neebe foin lalais nee akontese iha Kailaku, ida nee laiha ligasaun ho Arte Marsiais, tanba durante nee governu suspende hela atividades Arte Marsiais, neebe laiha membru ida mak utiliza atributu Arte Marsiais lao tun sae iha rai laran. Tanba nee husu ba ukun nain sira atu foti desizaun ba krimi ruma neebe akontese iha rai laran labele fo todan deit ba Arte Marsiais. Aktu krimi neebe akontese iha Kailaku, ida nee aktu konfrontu juventude sira, la reprezenta Arte Marsiais, tanba durante nee governu suspende tomak atividades Arte Marsiais,” dehan Prezidente IKS-TL, Silvester Xavier Sufa Efi ba STL iha ninia servisu fatin liu husi telefone, Segunda (26/05/2025).
Nia haktuir tan katak, sei governu hakarak taka total atividades Arte Marsiais, ida nee kompetensia governu, maibe husu atu labele jeneraliza aktu Krimi neebe akontese iha rai laran mai husi Arte Marsiais, tanba durante nee governu suspende ona atividades Arte Marsiais.
“Hau hanoin juventude sira iha Kailaku mak la intende didiak loron Restaurasaun Independensia Timor Leste (TL) nian ba dala 23, ema hotu-hotu iha mundu tomak respeitu ita nia loron boot nee, maibe ita nia a joven sira iha rai laran mak provoka malu iha loron boot nee, tuir lo-loos loron nee importante tebes mai ita, tuir los ita tuur hakmatek hodi halo selebrasaun ba ita nia loron Independensia nee ho ksolok no kontente, maibe na realidade akontese buat ida nee. Hau hakarak reforsa katak, problema neebe akontese nee laos problema Arte Marsiais, kuandu ita tau nafatin dehan problema Arte Marsiais, entaun ita la komprende kamalizasaun problema, kamalizasaun problema ida neebe mak tama kategoria Arte Marsiais,” Reforsa Prezidente IKS-TL.
Nia afirma, kazu neebe akontese iha Kailaku neeba kazu juventude, Kazu Sosiedade Timor Leste (TL) tomak.
“Hau atu dehan katak, kazu neeba la reprezenta Arte Marsiais tomak, daudaun nee atividades Arte Marsiais taka ou suspende hela, ita laiha atividades, laiha simbolu-simbolu Arte Marsiais iha neeba, kazu nee juventude sira mak halo problema. Sei akontese ema baku malu iha sosiedade mak ita dehan nee problema Arte Marsiais, ida nee ita salah,” haktuir nia.
Nia dehan, liga ho kazu neebe akontese iha Kailaku, Primeiru Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão atu taka permanente atividade Arte Marsiais, atu taka too neebe deit mos problema sei mosu tanba ida nee Sosiedade.
“Hau hanoin atu taka too neebe deit, problema iha sosiedade sei iha nafatin, tanba ita la refleta ba lei. Ita iha TL buka servisu hodi produs lei barak liu, maibe la fiar lei no halo desizaun la tuir Lei nee, lei saida mak ita foti, ita lalao tuir Lei. Tanba nee hau hanesan sidadaun ida, kona-ba taka permanente atividades Arte Marsiais, ida nee depende ba Governu neebe laiha politika ida neebe mak Diak.
Nia haktuir tan katak, buat hotu-hotu depende ba desizaun governu, tanba lei boot, governu mak boot.
“Ita triste fali tanba governu la konsege maneja Organizasaun Arte Marsiais sira nee, nunee ita problema mosu, ita riba tomak ba Arte Marsiais,” afirma nia.
Nia dehan, tuir lo-loos halao ordem tuir regras no lei neebe governu produs bar-barak sira nee hodi lao tuir KRAM, karik akontese krimi iha fatin ida, bele foti desizaun atu suspende iha fatin neeba ga halo lei hodi hasoru fatin ida maibe TL lae, foti Lei hodi riba ba ema hotu-hotu, ida nee la hanorin ema atu konhese Lei.
(jos)