PAA Saude Tinan 2026 Sei Harii Sentru Saude Suku Ho Sala Maternidade

Sekretariu Rejional Saude, Luis de Jesus Neno. (Foto: STL/Joseph Koa)

AMBENO, STLTIMORLESTE.com – Planu Asaun Anual (PAA) tinan 2026 ba Sekretariu Rejional Saude sei harii Sentru Saude iha suku sira, hodi responde nesesidade povu iha setor saude.

“Ohin ami mai halo advokasia, para tekniku sira husi departementu hotu-hotu inklui Saude Oecusse, atu bele apar no halo planu asaun anual tinan 2026. Hau hanoin planu nee, importante, sei ita halo planu diak, ezekusaun mos diak, entaun buat nee sei lao diak, tanba nee husi Sekretariu Rejional Saude nia programa ba PAA tinan 2026, primeiru maka fatin ba tratamentu saude iha suku sira, tanba durante nee ami destaka ona pesoal saude hodi atende ita nia povu iha baze, tanba nee ami nia planu atu halo postu saude iha baze. Segundu sei halo mos sala maternidade iha Hospital Referal Oekusi (HRO) ita haree katak pasiente sira kahur malu deit ho moras labarik nian, tanba nee presiza sala maternidade ida ke diak ho sala neonatologia,” dehan Sekretariu Rejional Saude, Luis de Jesus Neno, hafoin partisipa iha PAA, iha Salaun Administrasaun Munisipiu nian iha Nunbei Kapital Oekusi, Segunda (14/04/2025).

Nia haktuir tan katak, harii insfraestrutura sira nee, importante presiza trasa iha planu anual tinan 2026.
“Ita presiza halo instalasaun sistema Dijital, ba fasilidade saude hotu-hotu, tanba ho sistema Dijital nee ita bele hatene dadus nain hira maka moris, nain hira maka mate no moras saida deit, ezemplu Healt Post ida, ita foin hatene loron ida sira atende moras hira. Ida nee maka ita bele kontrola,” afirma nia.

Bainhira harii ona infraestrura no instala sistema Dijital iha sentru saude no healt Post no Postu Saude Suku, maka foin haree kona ba rekursu umanu.

“Ita haree katak, atendementu kuandu lao diak, tenke iha rekursu umanus neebe sufisiente, tanba ita hatene katak lei nee, dala ruma hanesan parteira ou infermeira no mediku sira neebe maka feto, isin rua, sempre iha lisensa maternidade, entaun fatin atendementu nee laiha, tanba nee ita presiza aumenta pesoal neebe sufisiente atu nunee, atende ita nia komunidade,” haktuir Luis Neno.

Kona ba planu orsamentu nia dehan, ba orsamentu sedauk deskute tanba sei haree uluk lai, orsamentu hira maka aloka mai iha Rejiaun Administrativa Espesial Oekusi-Ambeno (RAEOA) nunee aloka orsamentu ba Sekretariu Rejional Saude, maka foin aloka ba nesesidade neebe maka mensiona iha leten, tuir PAA Saude nian.
“Hau nia esperansa katak, tinan kotuk 2024 ita halo PAA no tinan 2025 ita implementa programa neebe planeadu tiha ona no agora ita halo tan PAA ba tinan 2026, signifika katak problema neebe maka ita la rezolve iha tinan 2024, ita sei rezolve iha tinan 2025 ou tinan oin mai 2026, ida nee depende ba planu neebe maka ami estabelese,” akresenta Luis Neno.

Iha fatin seluk, Maria Elu nuudar komunidade suku foun Kutete, apresia ho programa SRAS neebe aloka ona pesoal saude nain 2 iha suku foun Kutete no dadaun nee sira hahu halo ona atendementu besik liu ba komunidade iha Suku Kutete, Aldeia Kutete.

“Ami povu Kutete, sente kontente tanba IX Governu Konstitusional lidera husi Primeiru Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmao no iha Oecusse, Sekretariu Rejional Asuntu Sauder lideradu husi Luis de Jesus Neno, iha tinan kotuk maske ami foin planu ba suku foun, nia hahu aloka ona pesoal saude nain 2 iha Aldeia Kutete no dadaun fo ona tratamentu saude ba povu, ami sente kontente tanba kuandu tempu udan boot no dalan kotuk, ami la presiza ba ona Hospital Referal Oekusi (HRO) no Sentru saude Kiu Maonteko iha kapital Oecusse hodi hetan tratementu saude, maibe ami ba deit iha Sede suku hodi hetan tratamentu saude, lao la too 30 menutus, hetan ona aimoruk,” konfesa nia.

Nia espera katak, pesoal saude neebe governu tau iha Suku Kutete, Aldeia Kutete atu permanente ona, nunee kontinua fo asistensia saude ba povu iha area remotas sira.

(jos)

Share it :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *