DILI, STLTIMORLESTE.com – Prezidente Tribunal Rekursu (PTR), Afonso Carmona hatete, Tribunal Rekursu reafirma prontidaun kontribui ho forsa profisional.
Prezidente Tribunal Rekursu Afonso Carmona hatoo kestaun nee liu husi nia diskursu bainhira hetan vizita husi Prezidente Republika Jose Ramos Horta iha salaun Tribunal Rekursu, Sesta (16/05/2025).
“Tribunql Rekursu hakarak reafirma prontidaun atu kontribui ho forsa profisional no integridade ba prosesu ida nee. Ami akredita katak ho kooperasaun entre poder judisiáriu, legislativu no ekzekutivu, no ho partisipasaun povu, ita bele transforma ideia nee ba realidade,” katak PTR.
Prezidente Tribunal Rekursu dehan, parte seluk presiza halo promosaun urjente ba juiz sira no ofisial ba justisa, renovasaun kontratu ba Juiz Inspetur, nomeasaun ba Juiz Sekertariu iha KSMJ, estabelese kalendariu ba konstrusaun Supremu ba Justisa, koordena ba halo reuniaun regular ho grupu ba servisu instalasaun Supremu ba Justisa, reformula ba konselhu koordenasaun ba seitor justisa no aumenta numeru ba juiz foun sira.
PTR dehan, Supremu Tribunal ba Justisa nuudar tribunal boot liu iha ierarkia judisíariu, sei fo seguransa ba sidadaun sira nia direitu, sei bele hadia kontrola ba sentensa no desizaun tribunal sira seluk, no sei fo garantia katak justisa la hatoo deit ba buat ida, maibe ba ema hotu-hotu.
Nia hatete, ho vizita Prezidente iha loron nee fo esperansa no inspirasaun ba sira hotu. Sei mak loron ida neebe markadu ba falha politika hodi kria sistema justisa neebe fiar no justu ba jerasaun agora no jerasaun futuru.
“Hau remata ho dalan atu hatoo obrigadu barak ba apoiu neebe Exselensia fo. Deus favor ba ita hotu, no fo anin ba ideia neebe atu sai realidade,” hakotu nia.
Nunee mos Prezidente Republika, Jose Ramos Horta hatete, Rekursu Umanus iha juis lubuk ida ho esperiensia dezde ke sira hetan apoiu moral apoiu politiku apoiu tekniku.
“ita sei presiza ema mai husi liur para ajuda laos deit husi Portugal maibe husi Kabo Verde, Brazil, tanba setor juridiku nee judisiariu nee iha parte barak, iha defensoria publiku iha tribunal sira premeira instansia laos deit Tribunal Rekursu no Tribunal Supremu, parte sira hotu-hotu ita tenke kontinua buka apoiu.
Aleinde kona-ba mandadu sitasaun ba Prezidente Republika rasik atu fo resposta ba provedensia kautelar ba neebe hatama husi juis devankator ida? Prezidente hatete nee hein maibe Prezidensia Republika halo ona resposta hein prosesu normal.
“Hau mak hanesan Defensor numeru um ba Konstitusaun Republika buat sira nee hau estuda klean, hau konhese konstituisaun taka matan, hau hatene hau nia komptensia taka matan,” dehan Horta.
Prezidente dehan, juiz neebe hatama provedensia kautelar bele maibe nomeasaun halo tiha ona no desizaun Prezidente Republika inviolada.
(eme)