Tan Sa Mak Mosu Beibeik Kritika Hasoru Uma-Kreda Katolika?

“Idak-idak sei halo nuudar nia deside ona, la hodi laran susar ka obriga aan, basá Maromak hadomi ema ne’ebé fo ho laran haksolok” (2 Korintu 9:7).

Mensajen iha versikulú ne’e simples maibe ninia kontiudu kle’an tebes. Fenomena ne’ebé mak daudaun nee mosu iha komunidade nia leet hafoin ezistensia sekte kontroversial ICC-TL, halo ema barak husu kona-ba “Paraderú” ofertoriu inklui kontribuisaun husi sarani sira wainhira trata dokumentu ruma iha Uma-Kreda. Nuudar Sarani Katólikú pergunta ne’e tuir lo-loos la merese atu husu maibe dala ruma tanba ita moris iha “era dijital” ho natureza “Democrazy”, ne’e duni buat hotu ema hakarak haree ho matan no kaer ho liman. Apostolu sira iha Na’i Jesus nia tempu nunka husu kona-ba paradeiru osan ezmóla sa tan ofertoriú, nune’e mos ho povu Israelita sira iha Alantigu testamentu mai to’o testamentu foun.

Iha loron ida, Na’i Jesus hamriik iha Uma-Kreda oin hodi observa ema ne’ebé mai oferese ezmóla, Nia admira tebes ho Inan-Feton faluk ida ne’ebé mak lori ezmóla mai oferese iha Uma Kreda bo’ot Jerusalem, Inan-Feton ne’e laos ema riku, laos ema famozu, laos figura publiku ruma maibe nuudar Inan-Feto faluk lbi’it laek ida ne’ebé ho laran haksolok mai oferese buat ne’ebé nia iha ba Maromak, maske ida nee nuudar doit metan ikus liu ne’ebé mak nia foti husi nia kohe okos (Lucas 21:4). Versikulú hirak ne’e atu hafanun hikas ita iha tempu “Zaman Now” ne’ebé mak orgulhu hodi halo sala. Dala barak ita gasta osan ba futu-manu, joga kasino, joga SDSB, joga halek, maibe ita “mak la sibuk deit” maibe wainhira ita atu kontribui netik bintez oituan ba ita nia klamar nia di’ak, ita halo viral kedas.

Iha Evanjelhu, Na’i Jesus rasik haruka São Pedro ba foti osan iha ikan ida nia ibun hodi selu impostu/ezmola ba Uma-Kreda atu hatudu ezemplu ba Nia Apostolu sira kona-ba oinsa sai sarani no sidadaun ne’ebé diak iha sosiedade nia le’et (Mateus 17:24-27). Atu simplifika liu tan artigu simples ida ne’e; Tuir mai ita ba buka hatene deit saida mak Ezmola, Iura Stolae, Ofertoriu no Stipendium.

Liafuan Stipendium mai husi dalen Latin “Stips/Stipis” katak “Fo” Ezmóla, Salariu, Doasaun no “Pendare” katak “Selu” Esmola ou Salariu.

1. STIPENDIUM mak; kontribuisaun voluntariu hanesan ‘osan’ ne’ebé Sarani sira oferese ba Nai-Lulik ho intensaun atu selebra netik missa ruma hanesan; Missa tinan no missa ba matebian, Stipendium hanesan “Selu favor” (Tuir Codigo Iuris Canonico tanto 1917 ou 1983).
2. IURA STOLAE nuudar kontribuisaun husi sarani ba Nai Lulik ne’ebé selebra ona sakramentú ruma hanesan: Matrimoniu, Batizmu, bensaun ba uma, rate, edifisiu no seluk-seluk tan.
3. OFERTORIU mak; Doasaun voluntariu husi sarani sira ba Maromak iha selebrasaun divina sira. Objetivu husi oferese Stipendium, atu tulun Uma Kreda hodi partisipa iha Igreja nia esforsu atu suporta ninia servidores ho ninia misaun inklui maluk Kbi’it laek sira. Stipendium ho Iura Stolae nia natureza la hanesan ho Ezmóla ka Ofertoriu.

Tansa mak tenke mosu pro no kontra entre sarani sira iha tempu ohin loron? Ida ne’e ita hotu nia responsabilidade, liu-liu ba ita sira ne’ebé envolve aan iha Grupu Kategoriais sira. Ba daudaun nee Grupu Kategorias barak tebes mak moris no buras iha Uma-Kreda Katólika nia mahon. Iha sorin seluk; sekte barak mak daudaun ne’e tama mai ita nia rai doben Timor hodi halo movimentu livre, pior liu tan sira aproveita maluk inosente sira ne’ebe mak sira konsidera nudar “Sick Misguided souls” hodi ataka Uma-Kreda Katólika ho nia instrumentu sira. Tansa fenomena sira nee tenke mosu ?

Atan hau fiar katak Versikulu sira tuir mai ne’e atu fanun ita hotu hodi hatene ho lo-loos kona-ba tansa ita tenke agradese ba Maromak iha tempu susar no ksolok nia laran.

Hela iha uma ne’eba, han no hemu buat ne’ebé sira fó, basa servisu na’in soi atu simu nia kolen… (Lucas 10:7) Se ó fó buat karan ruma ho neon no laran tomak ba Na’i, Na’i sei simu. Liu-liu buat ne’ebé mak ó iha laos buat ne’ebé o laiha” (2 Korintu 8:12). Hahi Na’i Maromak ho kbi’it tomak ne’ebe mak o iha, liu-liu ho ó nia Kosar-been rasik (Proverbio 3:9-10). Se mak fó, nia sei simu. (Lucas 6:8). Ne’e duni, Buat-karan ne’ebé Na’i Maromak presiza liu mak ó nia isin lolon nuudar ofertoriu moris ba santidade, tanba ida ne’e nuudar orasaun ne’ebe mak laiha sasukat (Roma 12:1).

Nuudar kriatura Maromak nian, tuir lo-loos ita nia obrigasaun mak agradese ba grasa ne’ebé ita simu husi Maromak husi loron ba loron, keta haluha katak wainhira ita sei dada iis di’ak hela, signifika Nai Maromak sei hadomi ita. Se grasa ne’ebé ita simu mak ita la hatene agradese, mak grasa sira nee sei nakfilak sai malisan iha loron ida.

Husi: José Violante, Sarani baibain, PJSA Aimutin.