AMBENO, STLTIMORLESTE.com – Veteranus sira iha Rejiaun Administrativu Espesial Oekusi-Ambeno (RAEOA) hamutuk ho Juventude Rezistensia no povu Oekusi liu husi konferensia imprensa deklara katak, tempu ona Oekusi oan lidera rai Oekusi hodi ukun tuir ninia kultura rasik.
“Ami Veteranus Oekusi husi Estrutura Sub-Rejiaun Haksolok, Zona, Nurep too Estrutura iha Baze (Selkom) hamutuk ho Juventude Rezistensia nomos Organizasoens Rezistensia, nunee mos povu Oekusi, fo apoiu tomak hodi simu Rezolusaun Konselhu Ministru (KM) neebe aprova Projetu Rezolusaun Governu, neebe aprezenta husi Primeiru Ministru (PM), Maun Boot Kay Rala Xanana Gusmão kona-ba modelo Administrasaun RAEOA hodi fo oportunidade ba Atoni oan nomos veteranus sira atu lidera no sai Presidente Autoridade Rejiaun Oekusi ho Koordenador Zona Ekonomia Dezenvolvimentu (ZEE) Oekusi-Ambeno,” hateten Portavos, António da Conceição ‘Mau Kiak Lifau’ liu husi konferensia imprensia iha Bairru Bokos, Aldeia Hauboni, Suku Taiboko, Postu Administrativu Pante Makassar, RAEOA, Tersa (15/04/2025).
Nia dehan, soru mutu ida nee ho objetivu atu organiza hodi halo konsultasaun ho povu Atoni iha base, hodi fihir no prepara didiak ema neebe iha kapasidade, hanoin diak no honestidade hodi dezenvolve Rejiaun Oekusi, liu-liu ema neebe iha esperensia, Espiritu Nasionalizmu no Patriotizmu hodi hakuak ema hotu.
“Ami Veteranus Rejiaun Oekusi, apela ba Atoni oan sira neebe mak lidera RAEOA no ZEE ba Dezenvolvimentu Oekusi Ambeno, karik ukun aplika netik Espiritu Nasionalizmu, anti Nepotizmu, Nasionalizmu anti korupsaun, Nasionalizmu anti rasismu, Nasionalizmu anti partidarizmu, Grupuizmu, Sukuizmu, Familiarizmu hodi nunee Dezenvolvimentu bele lao ho diak, atu halo povu bele hakmatek no senti duni saida mak Ukun rasik aan, selae ukun rasikan nee, vale deit ba hirak neebe baku hirus matan, dehan sira mesak deit mak Luta, sira mesak deit mak Funu, sira mesak deit mak Mate. Kuitadu, sira haluha tiha katak povu mak luta, povu mak funu no povu mak mate. Sira la konsiente katak, O Povu é o coraçao da Patria, laiha Povu, laiha Patria. Ami espera mos katak, Autoriedade RAEOA foun nee, bele fo mos poder ba Autoriedade Lokal sira iha base, atu nunee Dezenvolvimentu bele hadaet too baze no povu labele halai hotu mai buka serbisu iha sidade,” dehan portavos nee.
Atu remata, Veteranus Rejiaun Oekusi hamutuk ho povu Atoni, ezije Uniaun husi Lideres Rejionais no entidades tomak, Uniaun entre Antigus Kombanentes Libertasaun Nacional, Uniaun entre Intelektuais sira, Uniaun entre Juventudes sira, laos atu insulta malu, atu nunee povu bele moris hakmatek.
“Ami konvida Atoni oan sira atu tur hamutuk, hanoin hamutuk, halibur hamutuk, kaer liman hamutuk, lao hamutuk soi ita reinu, habilan ita rain TL, ita nasaun, rai ketan Ambeno, ita Rejiaun. Atu remata mai ita hotu haklaken lian fuan murak ‘Nekaf mese, ansaof mese, tafen hit pah” (laran ida neon ida foti ita rain),” afirma nia.
Iha biban nee, Cipriano da Cunha ‘Luanova’ nuudar Veteranus Oekusi sente apresia ho desizaun husi Konselhu Ministru (KM), neebe aprezenta husi Primeiru Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão liu husi rezolusaun governu atu fo poder ba Prezidente Autoridade Rejiaun Administrativa Espesial Oekusi-Ambeno (PA-RAEOA) nomos Lideransa Zona Ekonomia Espesial tenke Oekusi oan, nee orgulhu boot ba desizaun ida nee.
“Hau orgulhu ba desizaun husi Konselhu Ministru (KM), hau hanesan veteranus Oekusi, hau simu desizaun ida nee tanba tempu ona atu Oekusi oan lidera ninia rain rasik, mane ka feto, ita Oekusi oan tenke hetan oportunidade, ida nee desizaun neebe diak ba Oekusi oan sira, tanba haree husi inisiu PA-RAEOA lidera husi Mari Alkatiri, Arsenio Paixao Bano, Jose Luis Guterrese ‘Lugu’ no maun Rogerio Tiago de Fatima Lobato, sira nee mesak Timoroan hotu, mesak ema matenek hotu, maibe sira la hatene kultura Oekusi nee lao oinsa,” dehan nia.
Nia dehan, sira nain 4 durante ukun iha Oekusi la iha unidade, sira ukun laloos, sira ukun ladun iha diskriminasaun tanba ema sira nee matenek, maibe sira ukun la tuir Oekusi nia lisan ka kultura.
(jos)
