DILI, STLTIMORLESTE.com – Timor Leste (TL) depende ba fundu petroliferu, tanba nee Governu presiza investe iha setor produtivu sira, atu nunee bele sustenta ekonomia iha rai laran.
Reitor Universidade da Paz ( UNPAZ), Adolmando Soares Amaral hatete, fundu petroliferu durante sustenta dezenvolvimentu iha Timor nee mina no gas neebe halo esplorasaun husi fundu petroliferu, mina no gas lao tuir nia tempu, loron ruma nia tenke maran, tuir prediksaun tinan 2032 mina maran.
Tanba nee Governu no Estadu presiza investe iha setor produtivu sira seluk, nuee mina no gas maran, bele depende ba setor produtivu sira seluk.
Aleinde nee Governu no Estadu iha kapasidade gastus husi fundu petroliferu neebe iha daudaun nee, maibe sira la hanoin katak gastus neebe sira gasta agora daudaun nee bele hetan returnu husi fatin seluk ka lae.
“Tanba Ita seidauk hanoin atu prepara kondisoes ba iha investimentu ba setor produtivu sira seluk, hau hanoin ida nee sai ameasa boot ba ita iha futuru, tanba se mina maran duni iha tinan 2032, depois ida nee TL depende fali ba neebe, enkuantu agora ita la hahu reinvestimentu ba setor produtivu sira seluk,” hatete Reitor UNPAZ, Adolmando Soares Amaral ba STL iha nia knaar fatin UNPAZ, Kinta nee (27/02/2025).
Tanba nee husu nafatin parte Governu hanoin ona reinvestimentu setor produtivu sira seluk, halo ona estudu para inventariza, depois mina no gas iha tasi laran maran, saida mak halo esplorasaun, nunee hahu ona halo estudu para define rekursu sira iha rai maran depois hahu halo investimentu, para halo esplorasaun depois mina no gas bele depende rekursu sira iha rai maran.
Nia dehan, se depende ba rekursu tasi laran mina no gas, maibe iha tasi laran mos rekursu sira seluk, maibe la prepara kondisoes ba iha neeba, ezemplu tasi nee luan oinsa investimentu iha area tasi depois reko ikan kuidadu tasi para atrai turista sira, maibe ita la haree Governu halo investimentu ba setor sira nee iha rai maran pilar imporante mak setor agrikultura no setor turizmu urismu.
(joa)