Uma Mahon Salele Kontinua Tau Matan Ba Vitima Feto No Labarik Feto

DILI, STLTIMORLESTE.com – Uma Mahon Sentru Esperansa ba Feto neebe mak harii husi kongregasaun husi madre sira SSpS neebe lokaliza iha Salele, Suku Maudemo, Postu Administrativu Tilomar, Munisípiu Kovalima, kontinua asegura feto no labarik feto neebe hetan violasaun.

Iha biban nee, Diretora Uma Mahon Sentru Esperansa ba Feto, Madre Santina Imaculada de Oliveira SSpS liu husi nia diskursu iha knaar fatin Salele, Kinta (27/03/2025) hatete, Fudasaun Esperansa ba Feto/Uma Mahon Salele harii iha loron 10 Outubru 2006 ho vizaun mak komunidade SSpS iha Munisipiu Kovalima, iha konhesimentu no kbiit hodi redus violensia bazeia aseia ba jeneru, prosperidade no independente iha moris sosial hodi partisipa ba dezenvolvimentu iha rai doben Timor Leste.

“Sentro Esperansa ba Feto liu husi Programa Uma Mahon Salele hanesan program ida neebe tau matan, asegura, promove, valoriza no dignifika direitus umanu ema vulneravel kompostu husi feto no labarik sira neebe moris la hakmatek, laiha kiit no moris iha risku nia laran, atu nunee sira bele moris ho hakmatek no segurua. Sentru Esperansa ba Feto Uma Mahon Salele simu no atende vitima sira refere husi membru rede referal husi munisipiu hotu iha teritoria Timor laran. Total vitima nebe mak hela iha Uma Mahon Salele hamutuk nain 77,” dehan Diretora.

Madre dehan, situasaun neebe mak kliente sira enfrenta halo sira dala barak lakon esperansa, stres, depresaun, nonok no lafiar aan. Ho ida nee Uma Mahon Salele uza mekanizmu oin-oin hodi reabilita sira nia hanoin no hahalok. Mekanizmu prinsipal neebe mak ekipa Uma Mahon uza mak hanesan fornese konseling, hametin sira nia fee ba Nai Maromak, akompanha ba prosesu legal, sharing biblia, akompanha ba tratamentu mediku, Edukasaun Formal, Edukasaun non formal hanesan Kustura (Suku hena borda, disfiado, ponto Cruz, Kurche, Suku Roupa), halo dosi, tein, fornese pakote ijiene no formasaun seluk tan.

“Ho esforsu oin-oin ami konsege kuidadu no tau matan ba alin vitima sira ate agora ho apoiu masimu husi entidade hotu-hotu, maibe preokupasaun ida mak seidauk hetan solusaun ba identidade rai ida nee. Ami hela iha fatin ida nee hahu husi tinan 2007 ate agora halo ona tinan 18, maibe ami seidauk hetan direitu ba Rai. Tanba nee ho haraik aan ami kontinua husu Prezidente nia tulun atu bele haree ami nia preokupasaun ida nee,” katak madre.

Madre hatutan, vitima neebe mak hela iha uma mahon nee mai husi munisipiu 10 ho tipu kazu neebe mak la hanesan.

“Atu hatete deit katak alin sira neebe marka prezensa iha fatin ida nee, agora daudaun mai husi munisípiu 10, sira mai ho sira nia tipu kazu neebe oin-oin no sira nia problema sosial neebe oin-oin. Mai ho violensia domestika, abuzu seksual ba minoridade, violensia seksual ba insestu, no mos ba abandonadu sira neebe iha,” argumenta nia.

Maibe, la servisu mesak no alin sira nee laos direita mai mesak, maibe mai husi parseiru servisu sira, liu husi Ministeriu Solidaridade Sosial no Inkluzaun nia tekniku sira neebe iha munisípiu, hamutuk ho ALFELA, FOKUPERS, PRADET, no mos sosiedade sivil sira neebe nia vizaun no misaun hanesan kongregasaun SSpS hakarak atu proteje no asegura feto no labarik neebe hasoru violensia iha sira nia moris.

Tanba nee nafatin hatete, la lao mesak, basa aman ida neebe fuan boot hakat mai iha fatin nee atu bele mai direita haree situasaun, rona no halo haksolok. Hanesan lia dadoli neebe ohin sira dehan haksolok tebes basa aman nia prezensa mai hamutuk iha meudia ida nee.

(eme)

Share it :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *