DILI, STLTIMORLESTE.com – HAK husu Prokurador Jeral Republika (PJR) prosesa lalais keixa neebe Prezidente Republika (PR) aprezenta ba PJR, kona-ba Sekretariu Estadu Asuntu Toponimia no Organizasaun Urbana (SEATOU) halao eviksaun uza Forsa Armada no agresaun fíziku hasoru komunidade sira iha terrenu.
Diretor HAK, Feliciano da Costa Aroujo hatete, nuudar sidadaun ema hotu-hotu iha direitu hatoo keixa, maibe klaru buat balu neebe implementa husi ezekutivu sira viola regra no viola direitu umanu, hanoin ema hotu-hotu iha kompetensia tantu sidadaun baibain too Prezidente Republika iha kompetensia atu hatoo ida nee.
“Hau hatete deit nee Prezidente Republika, se Parlamentu Nasional mos hanoin katak, SEATOU viola direitu sidadaun nia, sira mos bele hakerek hodi hatoo ba Tribunal para bele haree buat ida nee, maibe mak nee, prosesu sira nee atu hau hatete karik se prosesa, prosesu lalais, labele hein too mandatu remata tiha, prolanga situasaun depois la realiza ikus dehan kazu taka deit,” hatete Feliciano ba jornalista sira iha nia knaar fatin, Farol, Dili, Segunda (20/01/2025).
Nia dehan, intensaun Prezidente Republika nia neebe keixa SEATOU, ba sosiedade louva tebes, tanba intensaun diak, maibe haree fila fali entre Primeiru Ministru depois mai Parlamentu keta halo Parlamentu ida neebe mak maioria sira hatete katak, ida nee sira nia membru Governu no Primeiru Ministru dehan nee membru Governu ou elementus ida, nusa Prezidente Republika hatoo fali keixa, ho intervensaun politiku bele hamate fila fali saida mak Prezidente Republika nia inisiativa neebe iha.
Iha parte ketak, Peskizador AJAR, Inocencio de Jesus Xavier hatutan, ho keixa husi Prezidente Republika nee bele iha rezultadu, nee prosesu kautelar hasoru SEATOU.
“Hau hanoin nee prosesu kautelar ida hasoru SEATOU, hodi nunee bele ajuda iha desizaun juiz atu bele fo desizaun ruma ba Keixa ida nee,” katak nia.
Nia hatete, Ministeriu Publiku tuir prosedimentu normal keixa neebe tama MP liu-liu PJR Titular halo analiza, bolu prosesu investigasaun halo analiza dokumentuu neebe Prezidente Republika aprezenta, haree keixa nee hasoru se.
“Ida nee Presiza prosesu lalais iha natureza urjensia tenke lalais, nunee labele fo tan impaktu negativu ba estadu satan PM, Xanana ho PR, PR Horta ema neebe promove pas, se ita nia Governu la kria pas oinsa,” katak nia.
Entretantu, antes nee Prezidente Repúblika José Ramos Horta deklara nia aprezenta ona keixa ba PJR hasoru SEATOU, tanba eviksaun uza fali Forsa Armada halo agresaun fíziku hasoru komunidade sira iha terrenu.
(eme)